Transitiezorg verzacht de overstap naar zorg voor volwassenen

Voor veel jonge patiënten is de overgang van de kinderzorg naar de zorg voor volwassenen een grote stap. In het UZ Gent verzacht een transitiecoördinator die overstap. Hij tekent mee zorgpaden uit om de transitie zo veilig, comfortabel en geleidelijk mogelijk te doen verlopen.

Ook jongeren met aangeboren en chronische aandoeningen willen graag op eigen benen staan. Tijdens hun adolescentie worden ze zelfstandiger en onafhankelijker van hun ouders. In die fase draagt de kinderafdeling stilaan de zorg over aan de afdeling voor volwassenen. Voor veel jongeren is dat een grote stap. Een goede transitiezorg is cruciaal voor de zorgcontinuïteit, voorkomt complicaties en bevordert het zelfmanagement. Transitiezorg is dan ook een van de speerpunten van het UZ Gent.

Sinds 1 november 2018 heeft het ziekenhuis een transitiecoördinator. Die verzamelt goede voorbeelden uit de praktijk en tekent met diverse zorgverleners zorgpaden voor transitiezorg uit. Daar wordt ook de eerstelijnszorg bij betrokken. Transitiezorg richt zich niet alleen op de medische transfer tussen pediatrie en volwassenenzorg: ook de psychosociale uitdagingen, de fysieke problemen en het welzijn van de jongeren en hun omgeving komen aan bod.

Doorgaans start transitiezorg rond de 12de of 13de verjaardag. De jongeren geven zelf het tempo aan: zij beslissen wanneer ze de stap zetten naar de volwassenzorg. Meestal gebeurt dat tussen de 16 en 18 jaar. Daarna loopt de transitiezorg verder, zolang de jongeren daar baat bij hebben.

In het UZ Gent beschikken diverse diensten nu al over mooie initiatieven voor transitiezorg, zoals het zorgprogramma ‘Transitie met een hart’ van de dienst Cardiologie. In de kindernefrologie krijgen patiënten vanaf 12 jaar een individueel transitieplan – een actieplan voor zelfmanagement dat in de volgende leeftijdsfases regelmatig wordt aangevuld, zodat zorgverleners op de voet volgen hoe de patiënt evolueert. Adolescents and young adults (AYA’s) met kanker hebben nood aan ondersteuning op maat. Het Care4AYA-team zet in op integrale medische en psychosociale zorg door leeftijdsspecifieke interventies te ontwikkelen, door te voeren en te evalueren. Zo werden onder meer een jongerenbox en een ervaringsgerichte brochure voor ouders uitgewerkt. Transmuraal wordt op die manier getimmerd aan een betere zorg voor deze bijzondere doelgroep.